GDS Mini-symposium: Van een open blik naar een dieper begrip van digitale bookish platforms

/in /by

Datum en tijd: woensdag 20 november 2024 van 13:30 tot 17:00
Locatie: Universiteit Utrecht, Kromme Nieuwgracht 20 – Ruimte T.0.05 (Grote Zaal)
Meer informatie en registratie: https://www.uu.nl/agenda/van-een-open-blik-naar-een-dieper-begrip-van-digitale-bookish-platforms

Dit mini-symposium brengt een diverse groep van jongeren, bookfluencers, leerkrachten, leesbevorderaars, onderzoekers en beleidsmakers samen om vanuit verschillende perspectieven en ervaringen tot een dieper begrip te komen van digitale bookish platforms, de lezersgemeenschappen die zich hierop manifesteren en eventuele mogelijkheden om (kenmerken van) deze digitale bookish platforms in te zetten in het voortgezet literatuuronderwijs.

Boekeninspiratie voor jongeren

Via online (sub)gemeenschappen op digitale bookish platforms – zoals de subgemeenschappen BookTok, BookStagram en BookTube op de populaire platforms TikTok, Instagram en YouTube – worden boeken en het lezen van voornamelijk fictie gevierd. Een groeiende groep jongeren is op deze platforms actief en maar liefst 42% van de Nederlandse 12-25-jarigen haalt lees- en boekentips uit dergelijke (sub)gemeenschappen (Nagelhout et al., 2023, p. 24). Doordat bijna de helft van de jongeren boekeninspiratie van deze platforms haalt en sommige jongeren lezen – ten tijde van de huidige leescrisis – hierdoor zelfs (her)ontdekt hebben, worden deze digitale bookish platforms warm onthaald door bibliothecarissen, leerkrachten, boekverkopers, onderzoekers, uitgevers, leesbevorderaars, etc. (Dewit, 2022).

Vragen, zorgen en kritiek

Het gebruik van deze platforms roept echter ook veel vragen, zorgen en kritiek op; o.a. omdat er nog maar weinig bekend is over de effecten van deze platforms op de kwaliteit van lezen en eventuele mogelijkheden en/of risico’s voor het onderwijs. De zorgen gaan o.a. over het grote aandeel Engelstalige literatuur op deze platforms, de dominantie van bepaalde genres en titels, de rol van affect in boekrecensies op bijvoorbeeld BookTok, mogelijke telefoonverslaving en negatieve gevolgen van sociale mediagebruik, risico’s met betrekking tot privacy en het verspreiden van misinformatie via online platforms (Kulkarni & Owens, in voorbereiding; NOS, 2023; Wall, 2023; Joosten, 2018; McMillin, 2022; Amnesty International, 2023; Otto, 2024). In dit mini-symposium presenteren de sprekers verfrissende perspectieven en invalshoeken aangaande deze vraagstukken. Enkele vragen die centraal zullen staan, zijn:

  • Wat zijn veelvoorkomende vragen en kritiek omtrent digitale bookish platforms en hoe verhouden deze zich tot het daadwerkelijke gebruik van deze platforms door jongeren?
  • Hoe kan het gebruik van deze platforms begrepen worden in de bredere context van literatuuropvattingen, ontlezing en de digitale samenleving?
  • Wat zijn mogelijke risico’s en kansen voor het implementeren van (kenmerken van) deze platforms in het voortgezet literatuuronderwijs?
  • Waar hebben leerlingen en leerkrachten behoefte aan m.b.t. het al dan niet opnemen van (kenmerken van) deze platforms in een onderwijscontext en wat is er nodig om dit te kunnen exploreren en eventueel realiseren?

Deze vragen nodigen het publiek en de sprekers uit om een gesprek aan te gaan en om door middel van gezamenlijke reflectie tot een dieper begrip van digitale bookish platforms te komen.

Programma
  • 13.30 – 13.45 Inloop
  • 13.45 – 15.15 Presentaties van ± 5 onderzoekers en leerkrachten over verdieping en/of verbreding van onze kennis en verwachtingen aangaande digitale bookish platforms en mogelijke toepassingen in het voortgezet literatuuronderwijs
  • 15.15 – 15.45 Koffiepauze
  • 15.45 – 16.45 Rondetafelgesprek over aannames en vragen omtrent digitale bookish platforms met ± 5 bookfluencers, scholieren en leerkrachten die digitale bookish platforms gebruiken
  • 16.45 – 17.00 Afsluiting
  • 17.00 – 18.00 Borrel
Organisatie

Dit evenement wordt georganiseerd vanuit de Special Interest Group Platformisation of education, onderdeel van het focusgebied Governing the Digital Society van de Universiteit Utrecht en vanuit het promotieonderzoek ‘Online jongerenleesculturen: Een onderzoek naar de kansen van digitale bookish platforms voor het voortgezet literatuuronderwijs in Nederlandstalige contexten’ (2023-2027) van Semmy Claassen (promotor: Prof. Dr. Els Stronks; co-promotoren: Dr. Kila van der Starre en Dr. Niels Kerssens).