Kila van der Starre – Poëzie buiten het boek
Kila van der Starre | Universiteit Utrecht | Promotor: Prof. dr. Geert Buelens (UU) | Copromotor: Prof. dr. Yves T’Sjoen (UGent) | Aanstelling: PhD, 0.9 fte, 4 jaar, persoonlijke beurs NWO | Moderne Nederlandse Letterkunde
Onderzoek
Poëzie is een multimediaal genre dat in vele vormen buiten het boek bestaat, al doen de literatuurwetenschap en de literaire kritiek soms anders vermoeden. Poëziefestivals trekken volle zalen, cafés zitten vol voor poetry slams, op het internet wordt volop lyrisch geëxperimenteerd, muurgedichten sieren tientallen steden, Gedichtendag is uitgebreid tot een Poëzieweek, vorig jaar kreeg België voor het eerst een Dichter des Vaderlands en dit jaar is de eerste Dichter der Nederlanden benoemd. Als we het genre niet beperken tot lezen, heeft poëzie vandaag misschien wel het grootste bereik in eeuwen. In dit onderzoek staat Nederlandstalige poëzie buiten het boek vanaf 1966 centraal, zoals poëzie op het podium, in de openbare ruimte, op internet en op objecten. Een nieuw perspectief op poëzie als literaire ervaring in plaats van louter als leesactiviteit laat zien dat onze belevenis van poëzie gekenmerkt wordt door collectieve, democratische, interactieve en multimediale aspecten. Gedichten bestaan vaak niet in één vorm, maar hebben transmediale extensies. Het evenement Poëzie in Carré (1966) kreeg bijvoorbeeld extensies op tv, radio en lp’s, in boeken, kranten en tijdschriften, en uiteindelijk op andere live podia en het internet. Andere voorbeelden zijn slamgedichten die een weg vinden naar geluidsdragers en boeken, online gedichten die in geschreven en orale vorm viral gaan, en in boeken gepubliceerde gedichten die worden overgetypt op gedichtenfora, afgedrukt op kussenslopen en aangebracht op muren. Ik combineer in dit onderzoek literair historisch, literair-institutioneel en empirisch onderzoek om de productie en receptie van Nederlandse poëzie buiten het boek te traceren vanaf 1966. Daarnaast bestudeer ik de relatie tussen poëzie buiten en binnen het boek en onderzoek ik hoe poëzie in verschillende media ervaren wordt.