Promotie – Anne Fleur van der Meer (Vrije Universiteit)

Ladders naar het licht

Depressie en intertekstualiteit in hedendaagse autobiografische literatuur

Datum: 27 September 2018, 11.45 stipt
Locatie: Aula, Vrije Universiteit te Amsterdam (Hoofdgebouw)

Op donderdag 27 september 2018 om 11.45 precies zal Anne-Fleur van der Meer haar proefschrift Ladders naar het licht. Depressie en intertekstualiteit in hedendaagse autobiografische literatuur in het openbaar verdedigen in de aula van de Vrije Universiteit te Amsterdam.

Sinds de tweede helft van de twintigste eeuw zijn er in Europa en de Verenigde Staten vele autobiografische werken gepubliceerd die handelen over wat in de internationale wetenschappelijke diagnostiek de “major depressive disorder” (MDD) wordt genoemd: een stemmingsstoornis waarbij symptomen kunnen horen als diepe neerslachtigheid, interesseverlies, angst, agitatie, (schuld)wanen, doodsgedachten en doodswensen. In haar proefschrift heeft Anne-Fleur van der Meer de (narratieve) strategieën van representatie geanalyseerd waarmee depressie in deze autobiografieën is verwoord. Daarbij heeft zij in het bijzonder studie gemaakt van de aard en de functie van intertekstualiteit.
Uitgangspunt van het proefschrift is de constatering dat in autobiografieën vele intertekstuele verwijzingen kunnen worden aangetroffen: het uitdrukken van particuliere ervaringen van psychopathologisch lijden is vervlochten met (in de eigen ervaring gegronde) reflecties op een breed conglomeraat van (zelfhulp)publicaties met een medische inhoud. Bovendien hebben de vertellers materiaal ontleend aan literaire teksten en speelfilms. Het proefschrift maakt de aard en functies van deze toe-eigening inzichtelijk door tendensen van identificatie en transformatie aan te wijzen die met de toe-eigening van literaire en medische bronnen gepaard gaan. Van der Meer demonstreert dat juist een studie van deze intertekstualiteit perspectieven biedt op de rol van autobiografische literatuur in de hedendaagse gezondheidscultuur.
Het onderzoek dat aan haar proefschrift ten grondslag ligt is gefinancierd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) in het kader van de subsidievorm Promoties in de Geesteswetenschappen.

Zie ook: https://www.vu.nl/nl/nieuws-agenda/agenda/2018/jul-sep/27sep_a-van-der-meer.aspx